wefußld tlai;a ckmo ckdêm;s nerla Tndud Oqrfhka bj;aj hkakg ;j;a ;sfnkafka wvq ld,hls' Tyq fï f.jd ouñka isákafka wefußld ckdêm;s mqgqfõ wiqka f.k isák wka;su ld, mßÉfþoh hehs lshd lsj fyd;a yßhgu yßh' tfyhskao f.jqKq Èk lsysmfha§ fukau bÈß Èk lsysmh ;=<§ Tyq lrk lshk iEu fohla flfrysu f,dalhd wjOdkfhka isákjdg lsisÿ ielhla ke;' fï jir ,ndf.k tk úg Tndud isáfha yjdhsys “È.=” ksjdvqjla .; lrñks' Tyqf.a “È.=” ksjdvqj Èk oyihl ksjdvqj lehs udOHh jd¾;dj, oelafõ' yjdhsys fjr< ;Srj, weúÈñka ksoyfia ld,h .; lrkakg Tyq iuÛ ìßh ñfI,a o idId iy u,shd ÈhKshka fofokd o tlaj isáhy'
idIdg iy u,shdg fï .uk b;d jeo.;a tlla jQfha ckm;s ÈhKshka f,i Tjqka .uka .kakd wjika úfkdao ixpdrh fuh ùu ksidh' ta ksid tla w;lska Tndud mjqf,a Woúhg fï ixpdrh b;du;a yeÛSïnr tlla jQjdg iel ke;' wo Tnud mjq, ,nk .re nqyquka iy iem myiqlï fï jir wjidkhg t<fUk YS; R;= ksjdvqfõ§ Tjqkag fkd,efnKq we;' tksid fï .uk w;r;=r§ Tndud mjqf,a whf.a yoj;a wNHka;rfhys lsishï ÿlla ;ejÍ ;snqKd úh yelsh'
ta ishÆ ÿla uÛ yrjd .ksñka Èk oyih mqrdu Tndud mjq, is;a fia úfkdao jqKq nj n%s;dkHfha m< jk fâ,s fï,a fjí wvúh fmkajd fohs' úfgl ÈhKshka yd tlg tlaj ckdêm;s ;d;a;d rij;a lEu îu lñka iy fndñka úfkdao jQ ieá ta jd¾;dj, igykaj we;' ;j;a wjia:djl§ fï ;d;a;d ) wïud iy ÿj,d yjdhsys fjr< ;Srj, weúÈñka i;=gq jQy' fï wkaoug i;=gq jk w;r jdrfha§ nerla Tndud" ish ujq md¾Yajfha iShd jk iageka,s v¾yeïf.a fidfydk fj; hkakg;a wu;l fkdlf<ah' l=vd l, isgu ;uka weiqre l< ñ;=rka iuÛ tlg tlaj i;=gq idñÑfha fh§fuka Tndudf.a wdya,doh fo.=K f;.=K jQ nj;a i|yka fõ'
Ys; R;=fõ w÷ßka jeiS .sh we;eï Èkj,§ ckdêm;s Tndud wi, jeä mqr .ejiqfka fldaä lSkekah' fldaä" nerla Tndudf.a m%Odk l;d rplhdhs' fjdIskagkfha ld¾hh nyq, Ôú;hlg ueÈ ù /hla oyj,la ke;sj oji f.jk ckdêm;sjrhd úfõlhlg hkak msg;a jqKq úg fldaä;a Bg tla jqfKa iqúfYaI ldrKhla ksidh' Èk lsysmhlska ckdêm;sjrhd uyckhd yuqfõ lrkakg kshñ; iuq.ekSfï l;dj rpkd lr Tyq w;g m;a lsÍu tlS iqúfYaYS ldrKhhs' nerla Tndud ta l;dj lsÍug fhdodf.k we;af;a ,nk oyjeksodh' fyf;u ft;sydisl l;dj mj;ajkakg hkafka Ñldf.da k.rfha uelafld¾ñla fmfofia oejeka; iïfï,k Yd,d mßY%hl isgh' Tndud ckdêm;s Oqrfhka iuq.kakg m<uqj fjdIskagkfhka neyerg hk wjika wjia:dj fï Ñldf.da .uk nj;a jd¾;dj, igyka fõ'
Oqrfhka kslau hk wfußld ckdêm;sjrfhl= Ñldf.da k.rfha§ iuq.ekSfï l;djla fuhg fmr lr ;sfnkafka 1796 jif¾§h' fcda¾Ê fjdIskagka ckdêm;sjrhdh'
nerla Tndud ks, jYfhka Oj, ukaÈrfhka kslau hkakg kshñ;j ;sfnkafka fï ui úis jeksodh' wfußld tlai;a ckmo jHjia:dj m%ldrj kj ckdêm;sjrhl=f.a Èjqreï §u fh§ ;sfnkafka;a ckjdß úis jeksodgh' fï wkqj fvdk,aâ g%ïma wfußldfõ ckdêm;sjrhd f,i Èjqreï §u fh§ we;af;ao ,nk 20 jeksodgh' fulS ld¾hh foflysu jev tlg .,df.k tk úg Oj, ukaÈrh ld¾hnyq, ;ekla njg m;ajkjd ksielh' nerla Tndud fjkqfjka Oj, ukaÈrfha fuf;la fiajh l< fiajlldrld§ka o Oqrj,ska bj;aj hkq we;'
fï w;r Oj, ukaÈrfha nyq;rla mß.Kl hka;% wjika jrg l%shd;aul lr kj;d oefukq we;' bÈß Èk lsysmh ;=< fhfok rdcldÍ lghq;= mj;ajdf.k hkakg wjYH ld¾hh uKav,fha lsysm fokl= yer nyq;r msßi Oj, ukaÈrfha rdcldßj,ska bj;a hkakdy'
jvd;a ne?reïu ldrKh Oqr ld, folla oerE nerla Tndud idudkHh mqrjeishl= yeáhg Ôj;a ùug wkq.; ùuh' nerla Tndud bÈß ld,h f.jkq we;af;a wfußldfõ ysgmq ckdêm;sjrhl=g msßkefuk myiqlï iy jrm%ido iys; f.!rjdkaú; wdldrhgh' Oj, ukaÈrfhka kslauqKq ieáfhkau Tndud ish ìßh iy ÈhKshka legqj hdug ie,iqï lrf.k isákafka jhU È. fjdIskagkfha ksfjila fj;h' fï ksfji l=,shg .;a tlla nj oelafõ' nerla Tndud flá ld,hla tys mÈxÑ ù isákakg ;SrKh lf<a idId ÈhKshf.a Wiia úoHd,Sh wOHdmkh ksu jk;=reh'
;ukaf.a ÈhKshkag jf.au ldf.a;a orejkag Tndud oeä fia wdorh lrhs' Oj, ukaÈr PdhdrEm Ys,amS fmá iQid jrla lshd ckdêm;sjrhd Oj, ukaÈr fiajlhkag Tjqkaf.a l=vd orejka Oj, ukaÈrhg yeu úgu /f.k tkakhs lshd b,a,Sï lr we;s njhs' tf,i Oj, ukaÈrhg meñfKk l=vd orejka uqK .efikakg ckdêm;sjrhd hkafka oyj, meje;afjk ne?reï /iaùfuka miqjh' nv.dk" oK.dk" w,a,df.k weúÈk" jeá jeà weúÈk wd§ ljr ;rd;srul orejl= iuÛ jqj ta fj,dfõ§ fyf;u úfkdao fõ' f,dj n,j;au rdcHhfha ckdêm;sjrhd oK .dk ì<s÷ka iqr;,a lf<a Oj, ukaÈrfha ìu È.d ùf.kh' ;j;a iuyr úfgl fyf;u orejka iuÛ yß yßhg kegqfõh' ckdêm;sjrfhl=g ;rï fkdjk fï “u< flda,ï” Èyd Ôú;h .ek uyd nrm;< ;d,hg ys;k m;k wh l=uk úêhlg neÆjdoehs fkdyefÛa' kuq;a fmá iQid " wfußld ckdêm;sjrhdf.a ta “flda,ï” fyd| wmQrejg PdhdrEmhg kÛd ;sìK' jir .Kkla mqrd ;uka i;=j ryfia fia ;ndf.k isá ta PdhdrEm tl;=j miq.sh Èkfhl fmá udOHhg ksrdjrKh lf<ah' ta PdhdrEm f.dkakg fyd| b,aÆula ;sfnk nj olakg ,enqfKa tajd È.g yrydg iudc fjí wvú yryd yqjudre jk úgh' Oj, ukaÈrh yer hkakg Tndud ierfik úg ta PdhdrEm n,ñka Tndud .ek l;d lrkq f,dalh y;r Èla Nd.fhka u wefia'
