BREAKING NEWS
latest

728x90

468x60

cúfm md,kh úfÊùrf.ka .s,sfyhs

W;=f¾ fou< fnÿïjd§ ikakoaO ixúOdkhkays l%shdud¾.hka ksid wiQj oYlh ueo Nd.fha§ ol=fKa foaYmd,kho w¨‍;a uÕlg msúis‚' ol=fKa isÿjQ rdcH ;%ia;jdoh yuqfõ we;fula i|ygu ksy~ úh' ;j;a msßila lsisjla lrlshd .; fkdyelsj ksy~ úh' tfukau foaYfma%ufhka To jeã ksyvj muKla fkdj thg wdjevQ msßilao úh' fujeks jgmsgdjla ;=< ÿIalr wjêhla Tiafia foaYmd,kfha kshq;=jQ cúfm ;u wr.,h fkdfhla Wml%u Tiafia f.k hkakg úh' tneúka md,lhskaf.a tlu iy mru y;=rdo th úh' ksIaÑ; jQ foaYmd,k lshùula we;=jd fyda ke;sj mSvkhka yuqfõ thg tfrysj wr., lsÍug iQodkïjQ w¨‍;a mrïmrdjlao ìysfjñka ;sì‚' Tjqqyq iudch fjkia l, hq;=j we;s nj muKla lshd fkdkej;S 2jeks le/,a, yryd ckhd w;rg f.dia jev l<y' ckhd oekqj;a lsÍug fjfyiqKy'


cúfm wdrïN l, 1965 isg .ukauÕ jeà ;snqfKa frdai u,a we;srE iqug uÕl fkdfõ' th wNsfhda."w¾nqo" l=uka;%K" mdjd§ï" fodayslï" l,a,sjdohka" u¾okhka iy >d;khka ueo wd w;sYh ixlS¾K yd ÿIalr tlla úh' cúfm fojeks le/,af,a ueoNd.h jk úg tkï 1988 wf.daia;= ui jk úg idOkSh ,laIK wNsnjñka ksfIaOkSh ,laIK biau;= jkakg úh' ta wkqj jir 1988 wf.daia;= udih jk úg cúfm hï m%udKhl wNsfhda.hkag uqyqK foñka ;sì‚' b;sydifha lsisu Èkl w;aoel fkd;snQ u¾Okhlg uqyqK§fï m%fõYh újD; ù ;sì‚' rdcH wkq.%yh ,;a ks, yd ks, fkdjk >d;l lKavdhï cúfm ler<slrejka iy ys;j;=ka ish .Kkla >d;kh lsÍu wrUd ;sì‚' u¾Okh W.% fj;au cúfm fndfyda ryia iy f;dr;=re" mqoa., kï" ixúOdk rgdjka wdÈ ish,a, wdrlaIl yuqod fj; m;aúh' th Tjqka w;g m;ajQfha wdrlaIl yuqodjkays olaI;d u; fkdj mdjdfokakkaf.a iy ÿ¾j,hkaf.a fy<sorõ lsÍï u;h'

cúfm fojk le/,af,a foaYmd,k uKav,fha idudðlhskajk m%Odk kdhlhska 13 fokdf.ka 8 fofkl= 1971 wfma%,a ler<slrejkah' WmdêOdßka iy Wmdê wfmalaIlhska 11fofofkl= ta w;r úh' ‍tu 13 fokd w;ßka 4 fofkl= ;u /lshdj w;yer mQ¾Kld,Skj tlajQ w;r fiiq 9fokd Wmdêfhka miq fyda iriú Wmdêh w;yer mQ¾Kld,Skj cúfmg tlajQ wh fõ' bka 6 fofkla jhi 40 isg 47;a w;r jQ w;r ;sfofkla jhi 35 isg 40 olajd úh' jhi 32 isg 35 w;r jQ m%Odk kdhlhska ixLHdj 4ls'

cúfm foaYmd,k uKav, iNslfhl= 2jeks le/,af,a§ m%:ujrg >d;khg ,lajQfha 1988 wf.daia;= ui§h' ta cúfm uQ,H f,alï iy jhU m<d;a kdhl mS'ã'tka' úfÊkdhl fkdfyd;a iqñ;a w;=fldard,h' mq;a;,u ¨‍Kqú, fougmsáfha§ w;awvx.=jg .;a Tyq ;sriaÒk jOÈ >d;kh lr isrer nv,a.u uyTh md,fuka 1988 iema;eïn¾ 4jeksod my<g ouk ,§' tu >d;kfha fpdaokdj t,a,jQfha oxfldgqj fmd,sia mßlaIl wdkkao w,aúiagh' fojkqj >d;khg ,lajQfha kkao;s,l .,mam;a;sh' ta 1989 ueo Nd.fha§h' lE.,a, Èid lñgqj rUqlalk§ /iajQ wjia:djl§ th jeg¨‍ wdrlaIl wxY Tjqkag hg;ajk f,i ksfhda. l,o Tyq hg;a fkdù igka lsÍu ksid tys isá 5 fokdu iuÕ >d;khg ,laúh' f;jkqj >d;khg ,lajQfha mS'î úu,r;ak fkdfyd;a g%skaflda úu,ah' ta 1989 iema;eïn¾ 12jeksod nÿ,af,a isg nihlska fld<Ug meñŒfï§ nKavdrfj, mÈxÑ cúfm ysgmq mQ¾Kld,Skfhl=f.a T;a;=jla wkqj m%d ixúOdkh fjkqfjka jdia ;s,lr;ak iy rxð;a mSßia ueÈy;aùfuka l¾k,a n,,a,f.a fufyhùfuka wúiaidfõ,a, id,dj wdrlaIl tallh u.ska w;awvx.=jg .ekSfuka miqjh' fï lsisfjl= l=ßre jO nkaOkj,g ,lajQjo cúfm ms<sn|j lsisÿ f;dr;=rla wkdjrKh fkdlr >d;khg ,laúh'

cúfm 2jeks le/,af,a ler<slrefjda igka lf<a Ôj;aùu i|yd muKla fkdfõ' ksjy,a iy ksoyia ñksfil= f,i Ôj;aùu i|yd ler<s .eiSug Tyqg n, lf<ah' úgl wr.,fha WKqiqï wjia:dfõ§ igkaldó Ôjh mqrjdf.k Tjqyq ck;dj w;rg .shy' ;j;a úgl reÿre u¾Okh f,a bj lrk fydardfõÈ wêIaGdkho ffO¾hho /f.k ck;dj fidhd wdfõh' le/,af,a uq,aNd.h tkï 1986 isg 1988 wjidk Nd.h olajd ler<slrejkaf.a l%shdoduh Ôú;hg wdorh lrkakgo Ôú;h iy nefokakg ckhdg b.ekajqfhah' tfy;a ckdêm;sjrKh 1988 foieïn¾ ui meje;aùug kshñ;j ;sìh§ 1988 wf.daia;= muK jk úg ish,a, Wvq hál=re úh'


furg ks, fkdjk jOl l,a,s .Kkdjla 87 isg 90 olajd ld,h ;=< rcfha ks, fkdjk wdYs¾jdoh hgf;a l%shd;aul úh' ta w;r m%d" i%d" l¨‍ n<,a¨‍" ly n<,a¨‍" Wl=iaid" ulrd" ‍f.dakqiaid" f,a udms,a¨‍ kï fõ' wiQj oYlh wjidk Nd.h jk úg tkï 1988 ueo Nd.h jk úg cúfm fojeks le/,a, oreKq f,i u¾Okhg ,laùu u;=jQ w;r wr.,h ;=< Ndú;d jQ fndfyda l%shdud¾. ksid ck;d úuqla;s fmruqK idudkH ck;djf.ka yqol,d jkakg mgka .;af;ah'

úfÊùr rfÜ mj;sk ;;a;ajh ms<sn|j f;dr;=re Wlyd.ekSu i|yd .=Kd;aul m¾fhaIK l%ufõohlao 1986 isg l%shdjg kÕd ;sì‚' ta mlaIfha ixúOdk yryd ,efnk f;dr;=re j,g mßndysr jYfhks' foaYmd,k uKav, iNslhskaf.a f;dr;=re u;u muKla Tyq mokï fkdjQ w;r iuia: Ñ;%h ms<sn|j .eUqre oelaulao úfÊùr i;=úh' ikakoaO wr.,h u.ska iudcjdoh f.dvke.Sfï§ m%pKav;ajh ;sìh hq;af;a hï ud;%djlska muKla njg úfÊùrf.a oelau úh'

foaYmd,k uKav,hg ndysrj fujeks nqoaê uKav, idlÉPd meje;aùu i|yd nÿ,a, iy fld<U ia:dk lsysmhlau úfÊùr mßyrKh lf<ah' fld<U ia:dkhla jQfha fld,a¨‍msáfha iKi ukaÈrfha l=,shg isá fm!oa.,sl iud.ul ldurhlh' nÿ,af,a th meje;ajQfha nKavdrfj, iy Èh;,dj frday,aj, lghq;= l, ffjoH jika; nKavdrf.a ksjdihkaysÈh' frdayK úfÊùrf.a fm!oa.,sl ffjoH lghq;= 1984 isg 1988 wf.daia;= olajd Ndrj isáfhao oka; ffjoH l=,;=x. uqÈhkafia,df.a^fla'tï& jika; nKavdrh' wkqrdOmqr uOH uyd úoHd,fha wOHdmkh yeoErE jika; nKavdr 1975§ cúfmg iïnkaO jkafka 71 ler<slrefjl=jQ wkqrdOmqrfha úmq,fiak rdcmlaI yrydh' fmardfo‚fha ùriQßh >d;khg tfrysj Woaf>daIKh lsÍfï fya;=fjka 1976 fkdjeïn¾ ui ßudkaâ ndrfhao isá jika; fmardfo‚h iriúfha oka; ffjoH mSGhg we;=,ajQfha 1978§h' fmardfo‚h iriúfha uyd YsIH iNdj cúfmg n,h ,nd.ekSug yelsjkafka ffjoH iy oka; mSGfha YsIH ksfhdað;hskaf.a Pkaofhks' tys§ isiq khqfjl= jYfhka biau;=jk jika; 1983§ oka; ffjoHjrfhl= úh' cúfm 1983 cq,s ;ykñka miq mlaIfha b,a,Su u; 1984§ nKavdrfj, frday,g ia:dk udrejla ,nd.kakd ffjoH jika; miqj Èh;,dj frday,g udreúh' Èh;,dj .=jka yuqod l|jqf¾o w¾Old,Sk ffjoHjrfhla f,i Tyq fiajh l, w;r úfÊùr y,aÿïuq,a, yd,aweg;ekak ksjfia iy nKavdrfj, fk¿j f,õf.dvj;af;ao hk ksfjiaj, mÈxÑj isáh§ 1984 isg 1988 wf.daia;= olajd ffjoH jika; iuÕ ióm ino;d mj;ajdf.k .sfhah' nÿ,a, Èid f,alï f,i ue.iska nkaOkd.drfhka m<dwd mshfiak rdukdhl 1988 foieïn¾ wjidkfha§ meñK ;snqKo úfÊùr isák ;ek oek fkdisáfhah'

rg;=, 1988 wjidkfha isg 1989 ueo Nd.h olajd oaú;aj wdKavqjla ks¾udKh ù ;snQfKah' tfy;a cúfm md,kh ta jk úg frdayK úfÊùrf.ka .s,syS ;sì‚' úfÊùrg b;sßj ;snqfKa nyq;r u;hg tlÕù jev lsÍu mu‚' wjidk ld,fha§ cúfm nyqck ixúOdkj, kdhlhdjQ ã'tï wdkkaof.a iy cúfm ikakoaO kdhlhdjQ iuka mshisß m%kdkaÿf.a úIh m:h cúfm kdhl frdayK úfÊùrf.a ld¾hNdrhg;a jvd mq¿,a úh' rgmqrd cúfm nyqck ixúOdk n,h ã'tï wdkkaogo rgmqrd cúfm ikakoaO n,h iuka mshisß m%kdkaÿ hgf;ao úh' foaYmd,k uKav,h ;=< iuka iy wdkkao ms<sn|j kdhl úfÊùrf.a úrilh u;=jQfha 1988 wf.daia;= ui isgh'

frdayK úfÊùr fuu nrm;, .eg¨‍ ish,a, fydÈka wOHhkh lf<ah' i;=rkaf.a iy mdjdfokakkaf.a fy<sorõ lsÍï u; cúfm hï ;rï fy<sorõ fjñka mj;S' foaYmd,k uKav,fha we;s fn§ï Tvqÿjd .shfyd;a th ixúOdkh ;=< lKavdhïjdoh lrd .uka lrkq ,efí' tfukau ixúOdkfha wNHka;r w¾nqohka rdcH u¾Okhka fõ.j;a lrkq we; hkakh'

Y%s ,xld ksoyia mlaIh we;=¿ iq¿ mlaI lsysmhla iuÕ foaYfma%ñ tlai;a fmruqKla f.dvke.Su i|yd úfÊúr 1988 cq,s ui m%n, W;aidyhla wjxlj oerefõh' thg fya;=j jQfha jHjia:djg wkqj ckdêm;sjrKhla jir wjidkfha mej;sh hq;= neúks' cúfm kdhl úfÊùrf.a wdl,amh jQfha fmdÿ tlÕ;ajhlska Y%s,ksm ckdêm;sjrK wfmalaIlhdg iydh § Tyq fyda weh n,hg m;alr ;u b,a,Sï Èkd.; hq;= njh' tfy;a ta ms<sn|j foaYmd,k uKv,h ;=< idlÉPd lsÍfï§ ch.;af;a ã'tï wdkkao iy iuka mshisß m%kdkaÿ bÈßm;al, Wml%uhla f,i ta i|yd cúfm iyNd.sù Y%s,ksm we;=¿ úreoaO mlaI iuÕ idlÉPd mj;ajd tcdm wdKavqfjka lsisod bgq fkdjk b,a,Sï jQ wdKavqj b,a,d wiaùu" bkaÿ,xld .súiqu wfydais lsÍu" m<d;a iNd úiqrejd yeÍu jeks b,a,Sï we;=<;a j.ka;s 45la bÈßm;a lr tajd bgql, miq Ndrldr wdKavqjla hgf;a ckdêm;sjrKh iy uyd ue;sjrKh meje;aùh hq;= njgjQ fhdackdjh' cúfm f.dvkÕd ;snQ iudc n,h n,mEï iy.; fhdodf.k idlÉPd wid¾:lùfï j.lSu Y%s,ksm fj; mjrd iudc n,fõ.hka bÈßfha Y%s,ksm ;kslr myr§ugo tcdmfha w.ue;s fma%uodi ckdêm;sjrKfhka miq ch.;aúg tcdmhu ;jÿrg;a n,fha isàu neúka wdKavq úfrdaë n,fõ.hka l<uKdlrKh lr.ekSfï jdisodhl ;;a;ajhla ks¾udKh jk w;r th cd;sl úuqla;s wr.,hla ;=<ska iudcjdoh Èkd .ekSug rdcH n,h ,nd.ekSfï§ ck.%yKhg bjy,a jk njo wdkkao iy iuka mshisß we;=¿ foaYmd,k uKav, iNslhska nyq;rh wjOdrKh l<y'

tu u;hg tfrysj úfÊùrf.a u;h iuÕ fmkS isáfha mshodi rKisxy" tÉ'î fyar;a iy mS'î úu,r;ak mu‚' fidaujxY wurisxy uOHia: u;hl isáfhah' wdkkao iy iuka mshisß ksfhdackh l, u;jdoh wê;lafiarej iy wmß‚;lu u; isÿjQjla nj b;sydih lshd mEfõh' iq¿;r u;h ksfhdackh l, kdhl úfÊùr we;=¿ lKavdhug isÿjQfha nyq;r u;hg tlÕj m%dfhda.slj lghq;= lsÍuh' ta jk úg cúfm md,kh iuka mshisß iy wdkkao w;g m;aj ;snQ w;r Tjqkaf.a u;hg tfrysj lghq;= l,fyd;a wNHka;r u; .egqu wNsfhda.hg ,laù ikakoaO .egqula njg m;aúh yelsj ;sì‚' .ß,a,d Wmdhud¾.hlg keUqreùu ish fojqr u; ;nd lghq;= l, iuka iy wdkkao tu Wmdhud¾.hkays j.lSï iïNdrfha Wreulrejka f,io lghq;= lf<ah' YsIH jHdmdrfha ,;a w;aoelSïj,ska fndfydaÿrg mkakrh jQ Tjqyq oeä fõ.hlska iudcfha fiiq me;slvhka fkdi,lñka ish b,lalhka muKla fidhd mshdirl, wh úh' Y%s,ksm we;=¿ idlÉPdjka fufyhùuo wdkkao ish;g .;a w;r ta fjkqfjka idlÉPdj,g iyNd.s lrjQfha úfÊùr u;h ksfhdackh l, fidaujxY wurisxy iy uOHu ldrl iNsl wdkkao bvfï.uh' Tjqkg idlÉPdjkag hdug fmr l,hq;= oE ish,a, wod< Èkhkays§ wdkkao mjikq ,eîh' ta wkqj cúfm idlÉPdjkag .sfha Ihsf,dla uia rd;a;,u b,a,Sfï kHdfhks'

úfÊùrf.a u;h foaYmd,k uKav,h yuqfõ 1988 wf.daia;= ui mrdchg m;aùfuka miq foaYmd,k uKav,h ;=< hï fn§ula we;sù ;sì‚' ckdêm;sjrKhg 1989 fkdjeïn¾ kdufhdackd leojkq ,eîh' úfÊùrf.a h<s;a u;h jQfha Y%s,ksm m%uqL úmlaI wfmalaIsld isßud nKavdrkdhl Èkjd f.dvke.S ;sfnk foaYmd,k jHdl+,Ndjh fjkia lr th Wmdhud¾.slj mdúÉÑl, hq;= njh' ckm;sjrKh wjidkfha m%;sM, wkqj rdcH hka;%h úiska le/,a, .s, .kakd neúka isysnqoaêfhka thg uqyqK Èh hq;= hehs foaYmd,k uKav,h yuqfõ lreKq oelaùï lr we;' isÿj ;snqfKa mlaIh ;=< kdhlhd jYfhka úfÊùrg ;snQ n,h wysñùula fkdj .s,sySuls' mlaI ;yku hgf;a ieÕú isàug isÿùu ksid úfÊúrg rg;=< ks, ;;a;ajhlao fkdùh' jir 1988 cq,s f;la cúfm foaYmd,kh yeisßfï n,h cúfmg kdNs.;j ;snQ kuqÿ bka miq tu n,h ikakoaO iy nyqck l%shdud¾.hka yryd ìï uÜgug fhduqù ;sì‚' foaYmd,kh yeisßfï n,h ;snqfKa ikakoaO wxYfha kdhl iuka mshisßg iy nyqck wxYfha kdhl wdkkaog mu‚' yuqod w;awvx.=jg m;ajQ ú.i wdhqO ìu;nd miqnisk f,ig frdayK úfÊùr lsugo fuu ;;a;ajh n,md ;sì‚'

ckm;sjrKfhka miq cúfm weo jeàu nrm;< f,i wdrïN jQfha yuqod iy fmd,sia Nghska bka bj;a fkdùu ksid tu mjq,aj, wh >d;khg m;alsÍug 1989 cq,s ui cúfm .;a ;SrKhla iuÕh'cúfm wjidk wruqK jQfha cd;sl úuqla;s wdKavqjla we;slr .ekSuh' ta i|yd wjidk ixúOdkd;aul m%ydrh 1989 cq,s uiska wrUd 1989 Tlaf;dan¾ wjika jk úg uq¿ rdcH hka;%hu wvmK fldg rdcH n,h ,nd.; yels nj cúfm foaYmd,k uKav,fha nyq;r ks.ukh úh' wdrlaIl yuqodjkag wf.daia;= ikakoaO yuqodfjka bj;a fkdjqkfyd;a Tjqka iy Tjqkaf.a mjq,aj, wh >d;kh lrk njg cúfm foaYmd,k uKav,h ;SrKh lf<a 1989 cqks 2jk i;sfha mej;s /iaùul§h' ta jk úg cúfm foaYmd,k uKav,h ;=< wrlaf.k isá lKavdhula cúfm Wmdhud¾.sl .uka uf.ka msg;g weof.k f.dia ;sì‚'

cúfm ikakoaO wxYh u.ska 1989 cq,s 15jeksod ksfõokhla ksl=la lrñka wdrlaIl fiajdj,ska 1989 wf.daia;= 20jeksodg fmr fiajfhka b,a,d wiajk f,ig ;%súO yuqod idudðlhskag ksfõokhla ksl=;a lrk ,§' th rgmqrd fmdiag¾ u.ska iy m;%sld u.ska m%pdrh lrkq ,eîh' tfukau rgmqrd nyq;r yuqod mjq,aj,g fm!oa.,slj ,sms u.ska ta ms<snoj oekqj;a lrk ,È' tfia bj;a fkdjQfyd;a wdrlaIl yuqod mjq,aj, idudðlhskag ovqjï lrk njg fmdiag¾ m;%sld iy cúfm rKyv .=jkaúÿ,sfhka m%pdrh úh' fuu jljdkqj jk úg fjk;a úl,amhla cúfm i;=j fkdjQ w;r th wjika ;=reïnqj njg m;aù ;sì‚' wdrlaIl rdcH weu;s rxcka úfÊr;ak úiska yuqod ld¾h uKav, m%OdkS fïc¾ ckrd,a isis,a ffjoHr;akg taldnoaO fufyhqï tallh^Tmaia lïnhska& msysgqjd tys kdhl;ajh 1989 wf.daia;= 4jeksod ,nd§u;a iuÕh' ‘wfma tfll=g f;dfma 12la’ kHdh hgf;a wdrlaIl yuqod fufyhqï cúfmg tfrysj l%shd;aul úh'

cúfm md,kh úfÊùrf.ka .s,sysug n,mE fya;= idOlhlajQ cúfm nyqck ixúOdk kdhlhd jQ ã'tï wdkkao l,la niakdysr iy inr.uq l,dmfha foaYmd,k f,alïjrhd úh' wu,a" wêldß fkdfyd;a wreK f,io yeÈkaú‚' cúfm kdhlhkajQ úfÊùr iy .ukdhlg miq foaYmd,k uKav,fha m%n,;u f;jekshd njgo m;aúh' wjidk Nd.fha§ wdkkao YsIH" ;reK" ldka;d" NslaIq hk wxYj,g fukau ixialD;sl wxYfhao kdhlhd úh' ã'tï wdkkao Wmkafka 1957 jdßhfmd, ñkqjka.efÜh' Tyqf.a ku Èidkdhl uqÈhkafi,df.a kkaofiakh' tkï ã'tï kkaofiakh' wdkkao hkq cúfmka Tyqg ÿka kuh' mshd jD;a;sfhka fyaka f.dúfhl=jQ^1988§ wdkkaof.a mshd ñh .sfhah& w;r uj .Dy‚hls' wdkkaog l‚gq fidfydhqfrla iy fidfydhqßhlao isáfhah' mjqf,a oeä wd¾Ól ÿIalr;djhka iy foudmshkaf.a úhjq,a fya;=fjka l=vdl, wdkkao ye§ jevqfka ñ;a;‚h ,Õh' miqj ßÈne¢we,a, mkaif,a§ uyK ùfuka miq wdkkao jdßhfmd, kdro mshkkao ysñhka njg m;aúh' msßfjka wOHdmkh ,enQ kdro ysñfhda wfmdi Wiia fm< úNd.fhka iu;aj fmardfo‚h iriúfha l,d wxYhg Wmdê wfmalaIlfhl= jYfhka we;=<;ajQfha 1977 Tlaf;dan¾ 17jeksodh'

kdro ysñfhda fmardfo‚h iriúhg we;=¿jk úg tys uyd YsIH iNdfõ iNdm;s jQfha wkqrdOmqr uyú,ÉÑfha pkaømd,h' f,alï fldaÜfÜ Ydka; nKavdrh" NdKavd.dßl miqlf<l ol=Kq m,d;a iNdfõ cúfm uka;%Sjrfhl=jQ chka; m;srKh' fmardfo‚h iriúfha 1977§ cúfm iudcjd§ YsIH ix.ufha iNdm;sjQfha ud;f,a l=ôhkaf.dv ,,s;a fiakdr;akh' tjlg fmardfo‚h iriúh Ndrj isá cúfm ixúOdhljrhd iy cúfm kqjr Èid f,alï jQfha mqiaie,a,dfõ mqxÑ nKavd^mS'î& Èidkdhlh' tl, cúfm kqjr l,dmhg l=reKE.," kqjrt<sh" kqjr iy ud;f,a Èia;%slalhka wh;aj ;sì‚' kqjr Èidf,alïjQ mS'î 71 ler<slrefjl=o jQ w;r miqj 1983 cúfm mlaI ;ykñka miq cúfmka bj;a úh' iriúhg meñŒfï§ cúfm ino;djhla fkd;snqKq kdro ysñhkag^miqj ã'tï' wdkkao& cúfm fldlal .ikafka Ydka; nKavdrh' m%:ujrg wdkkao cúfm mka;s j,g iyNd.s jkafka 1978 ud¾;= ui fmardfo‚ iriú ix>drdufha§h' cúfm foi;shl cd;sl wOHdmksl l|jqrla 1978 cqks ui ydßiam;a;=fõ§ meje;afjk w;r wdkkao thg tlafõ' tu l|jqr i|yd foaYk l, wh w;r Ydka; nKavdr" jdia ;s,lr;ak" ohd jkakswdrÉÑ we;=¿ lsysmfofkla jQ w;r wjidk Èk foaYkhg meñ‚fha frdayK úfÊùrh' iriúfha m%:u jir iu;aùfuka miq cúfmg jvd;a l%shdldß fufyhla bgqlsÍu i|yd mlaIfha b,a,Su u; jdßhfmd, kdro ysñfhda WmeúÈù ã'tï' kkaofiak njg m;afõ' cúfm Tyq kï lrkafka ã'tï wdkkao kñks'

ã'tï wdkkaof.a fmardfo‚h iriúfha iuld,SkhskajQ l,d mSGfha tï' ta O¾uj¾Ok fkdfyd;a O¾uj¾Ok uqKisxy" wrelaf.dv ú;dkf.a fidaudj;S" mS wdßhfiak" Èidkdhl rd<,df.a iS;d ue‚fla we;=¿ lKavdhula m<uq jif¾§u wdkkao iu.ska cúfmg l%shdldÍj tlafj;s' YsIH jHdmdrh f.dvke.Su i|yd 1978 isg wNsfhda.j,g uqyqK foñka Tjqyq we;=¿ msßila lghq;= lr;s' tys m%;sM,hla f,i fmardfo‚h iriúfha YsIH iNdfõ n,h cúfm iudcjd§ YsIH ix.uh i;= lr.kS' O¾uj¾Ok uqKisxy tys iNdm;sjrhd jk w;r ã'tï wdkkao tys f,alïjrhdh' fuu jljdkqfõ wdkkao fmardfo‚h cúfm iudcjd§ YsIH ix.ufha iNdm;sjq w;r chj¾Okmqr iriúfha iudcjd§ YsIH ix.ufha iNdm;sjrhd jQfha tÉ'î fyar;ah' jir 1979$80 jk úg le,‚h" fld<U" fudrgqj" fmardfo‚h iy chj¾Okmqr hk iriú 5 n,h cúfm iudcjd§ YsIH ix.uh úiska w;am;alr.;a w;r ta yryd wka;¾ úYaj úoHd, YsIH n, uKav,fhao^wka;f¾& n,h cúfm ia:dms; lr.kakd ,§' le|jqïlre njg c’mqr iriúfha tÉ'ì fyar;a m;aúh' wka;f¾ le|jqïlre njg wdkkao m;ajQfha 1982 ckjdßh' tcdm wdKavqj f.kwd wOHdmk Oj, m;%sldjg tfrysj oejeka; wr.,hla lr th mrdch lsÍug YsIH jHdmdrh iu;ajQ w;r 1982 ckjdß 20 .d¨‍fudaor md¾,sfïka;= N+ñh jglrñka mej;s oejeka; Woaf>daIKh ta w;ßka m%Odkh' iriúfha wjidk úNd.hg 1981 wf.daia;= fmkS isá wdkkao miqj WmdêOdßfhl= jqjo f;dard.;af;a cúfm mQ¾Kld,Sk foaYmd,khhs'

wdkkaof.a fmardfo‚h iriúfha iuld,SkhkajQ cúfm l%shdldßlhska jk O¾uj¾Ok uqKisxy miqj cúfm 2jeks ler<s iufha§ wcka; kñka uOHu ldrl iNslfhl= f,i l,la .ïmy iy Èia;%slal lsysmhl Èid f,alï úh' yïnkaf;dg j,iauq,a, jrdmsáh úÿyf,ka 1972§ wfmdi idudkHfm, iu;ajQ O¾uj¾Ok uqKisxy noafoa.u r;kidr msßfjfkka iy jrdmsáh úÿyf,ka Wiia wOHdmkh ,eìfuka miq fmardfo‚h iriúhg we;=<ajQy' w,õj yq,xnq¨‍fõ fidaudj;S miqj .=rejßhlajQ w;r cúfm l%shdldßfhl=jQ chr;ak iuÕ újdy úh' tlaore ujlajQ weh 2013§ fm!oa.,sl m%Yakhla u; ishÈú kid .;a;dh' is;d ue‚fla újdy jQfha ,,s;a fiakdr;ak iuÕh' wdkkaof.a ióm;ufhl=jQ fmardfo‚h iriúfha 1977 lKavdhfï wdÈ úoHd¾Ófhl=jQ kkaofiak úl%uwdrÉÑ miqj .=rejrfhl=jQ w;r cúfm l%shdldßlfhl= jYfhka isáh§ 1989§ >d;khg ,laúh'

cúfm uOHu ldrl iNslfhl= f,i 1983 m;ajQ ã'tï wdkkao 1984 wjidkfha§ foaYmd,k uKav, iNslfhl=o úh' Wm;siai .ukdhl cúfm mlaI ;ykñka miq 1989 fkdjeïn¾ olajd ks, jYfhka m%Odk f,alïjQ w;r wNHka;r f,alïjrhd jQfha mshodi rKisxyh' 1989 fmnrjdß isg cúfm wNHka;r f,alïjrhd f,io ã'tï' wdkkao m;aúh' wdkkao iQr ixúOdk Yla;sfhka fyìh' olaI lÓlfhls' fm!oa.,sl;ajh fjkqjg fmdÿ wruqKla fjkqfjka úYd, lemlsÍula l, wfhls' ´kEu wNsfhda.hla id¾:lj bgqlsÍug iu;a kdhlfhls' tfy;a wjidk ld,fha ish n,h whq;= f,i mßyrKh l, njg fpdaokd ,enQfjls' tfukau wújdylfhl=jq Tyq fmïj;shka lsysmfofkl=o iómj weiqre l, njgo bka .ïmy ;re‚hla .eì‚ ujla l, njgo fpdaokd úh' ;j;a ióm;u fmïj;shla jdßhfmd, isá w;r weh miqld,fha cúfm m%dfoaYSh iNd uka;%Skshlao jQjdh'

ã'tï wdkkao hgf;a YsIH wxYfha iudcjd§ YsIH ix.uh" wka;¾ úYaj úoHd, YsIH n, uKav,ho"foaYfma%ó YsIH jHdmdrho" cd;sl YsIH uOHia:dkho ;reK iy ldka;d wxYjk iudcjd§ ;reK ix.uh iy iudcjd§ ldka;d ix.uho NslaIq wxYh hgf;a iudcjd§ NslaIQ ix.uh" wka;¾ úYaj úoHd, NslaIq n, uKav,ho wh;a úh' ixialD;sl wxYh hgf;a udOH iïnkaëlrKh" úl,am udOHhka m%p,s; lsÍu" m%ldYk t<s oelsùuo isÿjQfha wdkkao hgf;ah'ã'tï hgf;a ixialD;sl iy l,d wxYfha iïnkaëlrKh isÿlf<a uydkdu úisks' fmardfo‚h iriúfha l,d mSGfha fma%udkkao ysñj isg WmeúÈjQ uydkdu wjidkfha ì,af,l= njg m;aúh' iSÿfõ ksjfia ish fmïj;sh iuÕ isáh§ 1990 ckjdß ui wdrlaIl yuqod w;awvx.=jg m;ajQ uydkdu miqj >d;khg m;aúh' cúfm ixialD;sl wxYfha l%shdldÍka w;r y,dj;§ 1952 ckjdß 3jeksod Wmka ó.uqfõ mÈxÑ Èk weÿrf.a fiakdr;ak o is,ajd we;=¿ lsysm fofklau bÈßfhkau úh' wdkkao Y%S ,xldfõ bka§h ;dkdm;s ld¾hd,fha ks, iy ks, fkdjk ks,OdÍka jQ .=reð;a isx iy y¾§ma cQß wd§ka iuÕo in|;djla mj;ajd f.k .sfhah' ckdêm;s fma%uodi iuÕo cúfm fjkqfjka ã'tï' wdkkao jfrl iqpß;hg f.dia idlÉPd lf<ah'

ã'tï wdkkao 1989 Tlaf;dan¾ 28jeksod r;akmqrg fkdÿre yuqod uqrfmd,l§ w;awvx.=jg .ekSfuka miq frdayK úfÊùr fyda Wm;siai .ukdhl fyda foaYmd,k uKav,fha lsisÿ iNslfhl= mdjdÿka njg úúOdldr fpdaokd mej;sho tys ms<s.; yels i;H;djhla fkdue;' u;af;af.dv iy fld<U kS;s mSG wdrlaIl yuqod l|jqrej, r|jdf.k isá ã'tï wdkkao 1989 fkdjeïn¾ 15jeksod >d;khg ,laúh'

cúfm md,kh úfÊùrf.ka .s,sysug n,mE ;j;a fya;= idOlhlajQ cúfm ikakoaO kdhlhdjQfi,a,mafmreuf.a iuka mshisß m%kdkaÿ fydrK fmd,sia jifï fmdarejoKafâ mÈxÑlrefjls' cúfm foaYmd,k uKav,h fjkqfjka tys ikakoaO wxYhjq foaYfma%ó ck;d jHdmdrfha wKfok ks,Odßhd Tyqh' Tyq ls¾;s úfÊndyq" lírd,a" fukaäia wxl,a" uyskao" ndmamd" Oïñl iy ckl hkqfjkao yeÈkaú‚' ùfÊùr" .ukdhl iy ã'tï wdkkaof.ka miq cúfm foaYmd,k uKav,h ;=< isõjk m%n,hdjQfha Tyqh' iukaf.a jeäuy,a fidfydhqßh újdyù isá w;r uj iy nd, ke.‚h iuÕ l,la fudrgqfõ iy .ïmy .fkauq,af,ao mÈxÑj isáfhah' Wi wä 5 w.,a 2la jQ Tyq Wm; ,enqfõ 1958 ud¾;= 23jeksodh' mlaIh 1983 cq,s ;ykñka miq cúfm YsIH wxYh kej; kÕd isgqùug iuka mshisßo l%shdldßlj yjq,a jQfhah' le<‚ iriúfha WmdêOdßfhl= jQ iuka mshisß iriú b;sydifha fojk ia:dkhg jeäu ,l=Kq m%udKhla ,nd.;a isiqfjls'

foaYfma%ó ck;d jHdmdrh b;du flá l,la ;=< wdl¾IŒh iy cj iïmkak ikakoaO wxYhla njg mßj¾:kh lf<a iuka mshisßf.a kdhl;ajfhks' ikakoaO mqyqKqj ,nd§u i|yd wú mqyqKq l|jqre 50lg wdikak ixLHdjla rfÜ isxyrdch" kl,aia" yïnkaf;dg" r;akmqr" wúiaidfõ,a,"kuqKql=, we;=¿ ia:dk .Kkdjl mj;ajdf.k .sfhah' ikakoaO wxYfha mqyqKqj iy m%ydr i|ydo T;a;= ,nd§u ioydo yuqod fiajh w;yer meñ‚ iy m<df.dia isá wh muKla fkdj fiajfha fh§ isá 300lg wdikak msßila cúfm iuÕ fojeks le/,af,a§ tlaù ;sì‚' cúfm 2jeks kdhlhd njg úfÊùr >d;kfhka miqj m;ajQ iuka kdj,§ 1989 foieïn¾ 27jeksod wdrlaIl yuqod w;awvx.=jg m;ajQ w;r 1989 foieïn¾ 29jeksod rd;%S >d;khg ,laúh' iuka mshisß m%kdkaÿ ish¿ jOfõokdjkag ,lajQjo lsisÿ f;dr;=rla Tyq wkdjrKh fkdlf<ah' iuka mshisß w;awvx.=jg .ekSfïÈ Tyqf.a fmïj;shjQ cúfm ysgmq kdhlfhl=jQ ohd jkakswdrÉÑf.a ke.‚h jk bkaødks" iukaf.a uj iy iukaf.a ke.‚h rxckSo tu ksjfia§u w;awvx.=jg .kakd ,§'

le/,af,a wjidk ld,fha tkï 1989§ iema;eïn¾ jk úg ã'tï wdkkao iy iuka mshisß w;ro Wmdh Wml%uhka ms<sn|j úrilhla ygf.k ;snQ w;r Tjqkaf.a by< uÜgfï ióm;u l%shdldßlhska w;r mjd th u;=ù ;sì‚' wjidkfha§ isÿjQfha cúfm ks¾ud;D frdayK úfÊùr muKla fkdj foaYmd,k uKav,fha 13fokdf.ka 12 fofkla we;=¿ cúfm ler<slrejka iy ys;j;=ka 60"000lg wdikak m%udKhla Ôú;j,ska jkaÈ f.ùug isÿùh' cúfm ì£ úisr .sfhah' fldgila nkaOkd.dr.; úh" msßila jk.; úh' t,sfha yex.So fldgila isáfhah' msßila úfoaY.;úh'

cúfm 2jeks le/,a, mrdch lsÍug n,mE tlu iy m%Odk idOlh cúfm md,kh frdayK úfÊùr w;ska .s,sySuhdu fkdjQjo th tfia fkdjQfõkï tajk úg w;awvx.=jg f.k isá 10"000lg wêl iellrejkag urKh fjkqjg 1971§ fuka mqkre;a:dmk l|jqre Wreuùugo b;sydih fjkia wdldrhlg ,shefjkakgo bv ;sì‚'

-O¾uka úl%ur;ak

« PREV
NEXT »

Facebook Comments APPID